به گزارش قدس خراسان، براساس اعلام شرکت شهرکهای صنعتی خراسان رضوی ۳۴ هزار نفر به صورت مستقیم در خوشه کسب و کار پوشاک استان مشغول فعالیتاند که از این تعداد ۱۳ هزار و ۵۰۰ نفر در حوزه صنعت و بقیه در حوزه صنفی مستقر هستند.
هر چند عنوان شده این اطلاعات دقیق نیست اما این نکته هم وجود دارد که یکسوم واحدهای تولیدی ما خالی از ظرفیت است که اگر با تمام قوا فعال شوند، باز هم نیازمند واردات پوشاک هستیم حال با این شرایط این پرسش مطرح میشود که اگرچه واردات پوشاک ممنوع است اما آیا تولیدکنندگان استان برای استفاده از این فرصت آمادگی لازم را دارند و آیا این ممنوعیت به نفع اقتصاد کشور است یا خیر؟ و به طور کلی چرا استفاده از پوشاک خارجی به صورت واضح قابل مشاهده است؟
مجری پروژه توسعه خوشه کسب و کار پوشاک استان در گفتوگو با قدس خراسان عنوان کرد: در سال گذشته به خاطر رشد تورم، مصرف پوشاک در سبد خانواده از ۷ درصد به ۳ درصد کاهش پیدا کرده و هزینه خانوار بیشتر به سمت خوراک و سایر هزینههای ضروری رفته و از طرف دیگر صادرات پوشاک از مبادی رسمی استان هم کاهش پیدا کرده است و در حال حاضر پیشبینی میشود در حدود ۳ میلیارد دلار پوشاک مصرفی در ایران از طریق مبادی غیرقانونی و قاچاق وارد میشود.
رضا نقیزاده کاشانی ادامه داد: در سالهای اخیر با وجود کوتاهیها در حوزه اقتصاد توسط دولتهای مختلف باید گفت خود واحدهای تولیدی به خصوص در حوزه پوشاک در بحثهای کیفیت، برندسازی و تولید براساس خواست مشتری عمل نکردهاند و این موجب شده است حتی اگر شرایط تورمی کنترل شود باز هم نتوانیم از این شرایط استفاده کنیم.
وی افزود: بخش زیادی از جامعه ما به خصوص بخش برخوردار ما به دنبال پوشیدن برند باکیفیت است و این افراد از طریق خریدهایی که از طریق شبکههای مجازی به راحتی انجام میدهند نیاز خود را تأمین میکنند. در کنار این موضوع بخشی از جامعه ما یعنی نوجوانان به دنبال برندپوشی با توجه به شرایط سنی هستند و به این نیاز هم توجهی نشده است.
نقیزاده کاشانی به ضعفهای ساختاری صنعت پوشاک اشاره کرد و گفت: چون دسترسی ما به نهادههای تولید مانند نخ، پارچه و تجهیزات کم است این کالاها با قیمت بالا به دست تولیدکننده ما میرسد. به خاطر تحریمها ماشینآلاتی که بهرهوری بالا و فناوری روز داشته باشند و بتوانیم با قیمت مناسب و دسته اول از تولیدکننده جهانی بگیریم وجود ندارد و این خریدها یا از طریق واسطهها یا از کشورهای ضعیفتر در حوزه تأمین تجهیزات تأمین میشود که هزینههای تولید را بالا میبرد.
مجری پروژه توسعه خوشه کسب و کار پوشاک خراسان رضوی ادامه داد: نکتهای که وجود دارد هیچ کشوری بدون ثبات اقتصادی نمیتواند رشد موزون داشته باشد. در ایران بنا به گواهی آمار و اطلاعات جهانی و داخلی ما بیشترین هزینه سرمایه را در دنیا داشتهایم و همین به مرور سبب شده در صنعت و تولید ما یک چرخه معیوب شکل بگیرد. واقعیت این است اقدامهایی که دولتها و خود تولیدکنندهها در سالهای اخیر در ارتباط با این مقوله انجام دادند یکسری اقدامهای مقطعی و کوتاهمدت بوده و میدانیم اقتصاد ما دچار مشکل است و به دنبال آن تمام حوزههای صنعت از جمله پوشاک را تحت تأثیر قرار داده است.
ممنوعیت واردات پوشاک علت افزایش قاچاق
وی به بحث شکلگیری قاچاق پوشاک اشاره کرد و گفت: در سالهای اخیر جلو واردات رسمی پوشاک گرفته شده که این نقطه قوت نیست بلکه نقطه ضعف است. جلو واردات رسمی را گرفتهایم اما پوشاک از مبادی غیررسمی وارد میشود و به نوعی مسیرهای قاچاق باز است و کالا به راحتی وارد میشود. در بحث پوشاک تاناکورا پوشاک با کیلویی ۵ دلار وارد کشور شده و در استان در دسترس است و با این قیمت پایین کدام تولیدکننده توان رقابت دارد؟
نقیزاده کاشانی تصریح کرد: با واردات پوشاک به این شکل سود آن نه به جیب دولت میرود و نه به جیب تولیدکننده و به راحتی هم در بازار توزیع میشود، تولیدکننده نمیتواند با این موضوع رقابت کند و بهتر است این واردات تا حدودی قانونی باشد تا امکان رقابت پیش بیاید و تولیدکننده انگیزه پیدا کند.
وی تکمیل نبودن زنجیره ارزش در تولید پوشاک را عامل اصلی این اتفاقها دانست و خاطرنشان کرد: چند برند پوشاک در مشهد داریم که در سطح ملی مطرح باشند و به نیاز بازار هم پاسخ بدهند تا با تکیه بر آنها بتوانیم جلو ورود کالای خارجی را بگیریم؟ یک جستوجوی ساده در شبکههای مجازی نشان میدهد چقدر ایرانیها دسترسی نسبتاً بالایی به کالاهای برند که خارج از ایران تولید میشود دارند. برای پوشاک قاچاق تقاضا وجود دارد و ما نمیتوانیم جلو پوشاک قاچاق را بگیریم و از طرف دیگر فکری به حال تقاضا نکنیم.
ضعف در فناوری سبب افزایش قیمت تمام شده پوشاک
نقیزاده کاشانی ادامه داد: یک دلیل استقبال از پوشاک قاچاق که در مزونها پررنگتر و قابل مشاهده است، این است که استفاده از تجهیزات پیشرفته در فرایند تولید تأثیر خود را در قیمت تمام شده میگذارد و شما با گشتی در بازار میتوانید کالایی را ببینید که شکیلتر، مرغوبتر و ارزانتر از نمونه داخلی است و نمیتوان مردم را مجبور به خرید کالایی کرد که نیاز او را تأمین نمیکند. تا زمانی که این داستان را به رسمیت نشناسیم و روی این موضوع کار نکنیم همچنان باید شاهد ورود پوشاک قاچاق هم باشیم.
مجری پروژه توسعه خوشه کسب و کار پوشاک خراسان رضوی به اقدامهای انجام شده در استان اشاره کرد و گفت: این اقدامها باید در سالهای گذشته انجام میشده چون این اقدامها زمانبر است و اثرات خود را در سالهای بعد میگذارد. تولیدکننده ما تاب این همه ناملایمتی در اقتصاد را ندارد هر چند در ۶ ماه اخیر برنامههای خوبی در استان شکل گرفته که برگزاری دورههای آموزشی و بالا بردن سطح دانش افراد در بحث تولید و طراحی در راستای آگاهسازی بوده اما باید خیلی زودتر به اصلاح این حوزه ورود میکردیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: وقتی واردات رسمی انجام شود واردکنندهها باید بابت واردات رسمی تعرفه پرداخت کنند و این خودش موجب میشود دست دولت باز باشد و از تعرفههایی که دریافت میکند برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی استفاده کند و شرایطی هم برای واردکننده بگذارد. پوشاک قاچاق یک شبه به وجود نیامده و یک شبه هم جمع نخواهد شد و اقدامهای پلیسی فقط شرایط را پیچیدهتر میکند و سبب نمیشود این بازار از بین برود. هر چقدر هم سختگیری بشود چون پاسخی برای نیاز مصرفکننده نداریم بالاخره راهکار آن به وجود میآید و به نوعی عدهای صاحب منفعت میشوند و این گونه به منافع تولیدکننده داخلی آسیب میزنند بنابراین اقدامها در این حوزه نیازمند برنامهریزی است.
خبرنگار: طاهره فجر داودلی
نظر شما